Ιστορία του κτιρίου
Κατασκευάστηκε το 1929, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Τζώνη και ήταν ιδιοκτησία των αδελφών Γκοβεδάρου και του Μαυροβίτη, εβραϊκής καταγωγής. Βρίσκεται στην γωνία Αγίας Σοφίας και Τσιμισκή. Αρχικά σχεδιάστηκε σαν μέγαρο κατοικιών, όπως επέβαλλε η τάση της εποχής. Στην συνέχεια ωστόσο χρησιμοποιήθηκε για ξενοδοχείο, το ιστορικό Αστόρια, ξενοδοχείο πολυτελείας μαζί με το όμορο του Βαλκανική Ευρώπη, το Modern στην Εγνατία και το Tourist στην Καλαποθάκη. Ήταν από τα ελάχιστα ξενοδοχεία της εποχής που είχαν μπάνιο σε κάποια από τα δωμάτια. Στο ξενοδοχείο Αστόρια, διέμενε ο γνωστός δημοσιογράφος Τζ. Πολκ, πριν την εξαφάνιση και την δολοφονία του τον Μάιο του 1948. 24 ώρες μετά την εξαφάνισή του το ξενοδοχείο τον δήλωσε ως αγνοούμενο. Μια βδομάδα μετά, η σωρός του βρέθηκε να επιπλέει στον Θερμαϊκό. Η υπόθεση παραμένει άλυτη και σκοτεινή μέχρι και σήμερα, πάνω από 70 χρόνια μετά. Στο ισόγειο λειτούργησε και το θρυλικό καφενείο Αστόρια, που αποτέλεσε στέκι για πλήθος εκπαιδευτικών και λογοτεχνών. Στην Κατοχή επιτάχθηκε από τους Γερμανούς και στέγασε το Τμήμα Στρατιωτικής Διαχείρισης της Στρατιωτικής Διοίκησης. Από αυτό το ξενοδοχείο λέγεται ότι το έσκασε τον Σεπτέμβριο του ’47 για το βουνό ο Γ.Γ. του ΚΚΕ Ν. Ζαχαριάδης, χωρίς να γίνει αντιληπτός από αστυνομικούς της ασφαλείας που τον παρακολουθούσαν στενά. Χαρακτηρίστηκε διατηρητέο το 1983. Από τις αρχές του 1970 μέχρι το 1984 λειτούργησε ως γυναικολογική κλινική, με την ονομασία «ΕΛΕΥΘΩ». Αργότερα λειτούργησε ως ωδείο , με παράλληλη χρήση του ισογείου από την SIEMENS από το 1967. Τελευταία του χρήση είναι αυτή του ινστιτούτου αισθητικής από το 2000 μέχρι και σήμερα.
Αρχιτεκτονικά στοιχεία
Το κτίριο αποτελείται από υπόγειο, ισόγειο, ημιώροφο, και πέντε ορόφους, εκ των οποίων ο τελευταίος αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη. Το υλικό κατασκευής είναι το οπλισμένο σκυρόδεμα, υλικό που είχε αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως εκείνη την εποχή. Όπως τα περισσότερα κτίρια της εποχής του, οργανώνεται γύρω από υαλοσκεπές αίθριο και η κίνηση στο εσωτερικό του διανέμεται περιμετρικά του. Παρατηρούμε επίσης την υπερύψωση της γωνιακής απόληξης και την πυργοειδή στέγασή της. Το κτίριο αποτελεί πολύ ενδιαφέρον αντικείμενο μελέτης καθώς πέρα από τα εκλεκτικιστικά στοιχεία, διαθέτει στοιχεία από την Art Nouveau και την Art Deco, αλλά και μορφολογικά στοιχεία από το γαλλικό κλασικισμό και τη Second Empire.Οι όψεις διακοσμούνται με γείσα, στέγαστρα και πλούσια υπέρθυρα ενώ στο εσωτερικό η διακόσμηση περιλαμβάνει φυτικά στοιχεία.
Πηγές: ΥΠΠΟ | Πολιτιστική Εταιρεία Επιχειρηματιών Βορείου Ελλάδος “Η Τσιμισκή της ζοφερής κατοχής και της μεταπολεμικής γοητείας. Μνήμες και λογοτεχνικές αναφορές, του Γ. Αναστασιάδη | Ταβέρνες της Θεσσαλονίκης, Κ. Τομανάς | ΥΠΕΧΩΔΕ Δ-734 α/ 28.11.1983 | Φάρος του Θερμαϊκού
thessarchitecture 