Ιστορία του κτιρίου
Χτίστηκε το 1899 σε σχέδια του αρχιτέκτονα Vitaliano Poselli ως εξοχική κατοικία του Ιταλοεβραίου Καρόλου Αλλατίνι. Βρίσκεται στα νότια της πόλης, ήταν η τελευταία βίλα της περιοχής των Εξοχών και δέσποζε στην Θεσσαλονίκη με απέραντη θέα προς την θάλασσα και τον Χορτιάτη. Με 31 δωμάτια και έναν τεράστιο κήπο ήταν η μεγαλύτερη και πολυτελέστερη βίλα των Εξοχών όπως αναφέρει στο βιβλίο της “The Sultan” η Joan Haslip. Σύμφωνα με το βιβλίο της Ζωρζ. Ποζέλλι, κατά την εκσκαφή για τα θεμέλια της βίλας, οι εργάτες έπεσαν πάνω σε τάφο, με έναν σκελετό και χρυσά αντικείμενα. Οι εργάτες τα πρόσφεραν στον Ποζέλλι, εκείνος όμως αρνήθηκε και ενημέρωσε τον Αλλατίνι. Ο Αλλατίνι έκανε ένα μεγάλο ταξίδι στο εξωτερικό όπου πούλησε τα ευρήματα (επί εποχής Τουρκοκρατίας πάντα) και ο αρχιτέκτονας άλλαξε τα σχέδια και μετακίνησε την σκάλα για να μην ενοχλήσει περαιτέρω τον νεκρό…
Έως το 1907 ως ενοικιαστής αναφέρεται ο Ρομπιλλάν Πασάς. Τον 1909, ο Γκουίντο Αλλατίνι πουλάει την βίλα στους Καρ. Μπωτεσσόν και Ευγ. Ντεμπουσσάν αλλά ενοικιαστής παραμένει ο Ρομπιλλάν πασάς. Μέχρι τις 29/4.1909, οπότε καταφθάνει ο Αβδούλ Χαμίτ ‘Β μετά την επιτυχημένη επανάσταση εναντίον του. Στις 8 Ιουλίου, το ακίνητο αγοράζεται από τον 3ο Στρατιωτικό Σώμα, για να αποτελέσει την ισόβια κατοικία του Αβδούλ Χαμίτ. Η βίλα φιλοξένησε τον σουλτάνο, το χαρέμι του, αξιωματικούς και υπηρέτες μέχρι τις παραμονές της απελευθέρωσης της πόλης. Μετά την απελευθέρωση στεγάστηκε εκεί κάποια στρατιωτική μονάδα εφόσον από το 1912 ανήκε πλέον στον Ελληνικό Στρατό.
Το 1926 άρχισε να λειτουργεί το πανεπιστήμιο με την Φιλοσοφική Σχολή να στεγάζεται προσωρινά εκεί. Τον Οκτώβρη του 1927 το πανεπιστήμιο μεταφέρεται. Το 1929 το κτίριο επισκευάζεται και προστίθενται 2 πτέρυγες. Κατά την κατοχή υπέστη ζημιές οι οποίες επισκευάσθηκαν το 1948. Χρησιμοποιήθηκε έπειτα σαν παράρτημα του στρατιωτικού νοσοκομείου 424 και από το 1979 στεγάζει την Νομαρχία Θεσσαλονίκης. Το 1979 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο.
Αρχιτεκτονικά στοιχεία
Τριώροφο, συμμετρικό κτίσμα με ημιυπόγειο. Η κάτοψη έχει το σχήμα Π, και με έναν διάδρομο ενώνεται η πίσω όψη του κτιρίου με ένα ορθογώνιο. Κάθετα αναπτύσσεται ο άξονας συμμετρίας. Υπάρχουν 2 κλιμακοστάσια στο εσωτερικό εκατέρωθεν της εισόδου. Ο κεντρικός άξονας ορίζεται από τα κλιμακοστάσια, το μπαλκόνι του 2ου ορόφου και τα διαφοροποιημένα ανοίγματα και συμβάλλει στην κατακορυφότητα του κτιρίου. Οι πλάγιες προεξοχές επίσης συμβάλλουν σε αυτό. Οι όροφοι σε όλες τις όψεις χωρίζονται από διακοσμητική ταινία από τούβλα και όλα τα παράθυρα και οι μπαλκονόπορτες είναι συμμετρικά ως προς τον άξονα της εισόδου.
Πηγές: Vitaliano Poselli Τα έργα του, Θεσσαλονίκη, 19ος αιώνας Β. Κολώνας – Λ. Παπαματθαιάκη | thessalonikijewishlegacy.com | Η Θεσσαλονίκη εκτός των τειχών, Εικονογραφία της συνοικίας των εξοχών, 1885-1912, Β. Κολώνας | Ο VITALIANO POSELLI ΤΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, Ζωρζέττα Ποζέλλι
Αρχική φωτογραφία: enakathemera.blogspot.gr
thessarchitecture 